Κρήτη

Ο ναός της Παναγίας στην τοποθεσία Γουρνί βρίσκεται σε ρεματιά βόρεια του χωριού Καπίστρι, στο δρόμο για την Παναγία Κεραγραμμένη. Σύμφωνα με την παράδοση το όνομα Γουρνί προήλθε από μικρή γούρνα που οι μοναχοί είχαν τοποθετήσει στον παρακείμενο ποταμό για να παίρνουν νερό.

Ο ναός της Παναγίας που βρίσκεται στο κοιμητήριο της κοινότητας των Λαμπιωτών είναι μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος του 14ο αιώνα. Ο ναός έχει υποστεί επέκταση προς τα δυτικά κατά τον 15ο αιώνα, όταν και τοποθετήθηκε αρκοσόλιο (Ενετικό ταφικό μνημείο) ατη νότια πλευρά.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου Κεφαλιώτη βρίσκεται στο λόφο Κεφάλι, στα όρια των χωριών Αμαριανό και Κασταμονίτσα της επαρχίας Πεδιάδος. Ο μικρός μονόχωρος και καμαροσκέπαστος ναός αποτελεί το σημαντικότερο Βυζαντινό μνημείο της περιοχής.

Ο ναός της Παναγίας της Κεραγραμμένης βρίσκεται βόρεια του χωριου Σταυρός ή Καπίστρι της επαρχίας Ιεράπετρας. Ο μονόχωρος ναός είναι αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου και είναι κτισμένος κοντά σε πηγή που δίνει ζωή σε αμπέλια και περβόλια.

Ο ναός των Αγίων Αποστόλων βρίσκεται στον ερειπωμένο οικισμό Αδρόμυλοι, βόρεια από τις Λιθίνες Σητείας. Πρόκειται για δίκλιτο ναό του οποίου το βόρειο κλίτος αποτελεί προσθήκη στον αρχικό μονόχωρο ναό του 9ου αιώνα.

Ο κατάγραφος ναός της Παναγίας της (Μ)πιτσιανής βρίσκεται στην τοποθεσία Καουριανά της μικρής γειτονιάς Κάδρος στο Κακοδίκι Σελίνου και είναι αφιερωμένος στη Γέννηση της Θεοτόκου (εορτ. 8 Σεμπτεμβρίου). Ο ναός είναι μικρός, καμαροσκέπαστος με οξυκόρυφη καμάρα ενισχυμένη με σφενδόνιο και δύο τυφλά αψιδώματα στους πλάγιους τοίχους.

Ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου βρίσκεται μέσα στον οικισμό της Σαρακήνας Σελίνου. Είναι μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος και φέρει στο εσωτερικό του τοιχογραφικό διάκοσμο που έχει υποστεί σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή.

Ο ναός του Αγίου Βασιλείου βρίσκεται στο κέντρο του ιστορικού χωριού Άγιος Βασίλειος, το οποίο έδωσε την ονομασία στην επαρχία του Αγίου Βασιλείου. Αποτελείται από τον αρχικό σταυροειδή με τρούλο ναό του 13ου αιώνα, στον οποίο προστέθηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα δεύτερο κλίτος.