Κρήτη

Στο κοιμητήριο του χωριού Καψοδάσος Σφακίων, στην έξοδο του επιβλητικού φαραγγιού του Καλλικράτη, είναι κτισμένος ο λιτός μονόχωρος ναός του Αγίου Αθανασίου. Παρόλο που το εξωτερικό του θυμίζει νεότερο ναό, το κτίριο χρονολογείται στον 14ο αιώνα και στο εσωτερικό του φέρει πολύ παλιές τοιχογραφίες.

Στο κέντρο του χωριού Ευαγγελισμός, γνωστό κι ως Μουχτάροι (η Μουρτάροι), βρίσκεται ο ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, από τον οποίο παίρνει το χωριό το όνομά του. Στον εξωτερικό τοίχο υπάρχει πλάκα από την αρχαία Λύττο, ενώ στο εσωτερικό σώζονται λίγες αλλά εξαιρετικές τοιχογραφίες του 14ου αιώνα.

Το ορεινό Σέλινο είναι μία από τις πιο πράσινες, πιο όμορφες και ταυτόχρονα πιο άγνωστες περιοχές όλης της Κρήτης. Μία από αυτές τις περιοχές που σχεδόν κανείς δεν ξέρει και δεν επισκέπτεται ποτέ αλλά και ούτε φαντάζεται ότι υπάρχουν είναι το Καλογέρου. Το Καλογέρου είναι ένα έρημο χωριό όπου κανείς πια δε ζει.

Πολύ κοντά στο Castel di Beto στις Μελέσες συναντάμε τον Βυζαντινό ναό του Αγίου Αντωνίου. Φέρει τοιχογραφίες (ίχνη) σε κακή κατάσταση.

Πάνω στην Εθνική Οδό που ενώνει τον Άγιο Νικόλαο με την Παχιά Άμμο, στο ύψος του Αλμυρού, συναντάμε ένα μικρό εκκλησάκι με πανοραμική θέα στη θάλασσα, τονΆγιο Γεώργιο τον Τραγοπιάστη. Παρόλο που δίνει την εντύπωση νέου ναού, χρονολογείται στην Ενετοκρατία και στο εσωτερικό του, κάτω από το στρώμα του ασβέστη, φέρει τοιχογραφίες.

Λίγα μέτρα ανατολικά των Άνω Καπετανιανών, πάνω στο δρόμο που οδηγεί στον Άη Γιάννη, συναντάμε τον μεγάλο μονόχωρο ναό του Μιχαήλ Αρχαγγέλου. Ενώ εξωτερικά θυμίζει σύγχρονη εκκλησία, στο εσωτερικό του ο επισκέπτης θα εντυπωσιαστεί από τις τοιχογραφίες που χρονολογούνται στην περίοδο της Ενετοκρατίας. Παρά την φθορά που έχουν υποστεί από το χρόνο, εξακολουθούν να αποτελούν εξαίσιο δείγμα εκείνης της περιόδου. Πάνω στους τοίχους υπάρχουν χαράγματα από τους διάφορους περιηγητές.

Πολύ κοντά στην έρημη σήμερα μονή του Προφήτη Ηλία και λίγο πριν την αρχαία ακρόπολη του Σμαρίου βρίσκεται ο λιτός μονόχωρος ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος Χριστού, το εσωτερικό του οποίου φέρει τοιχογραφίες του 14ου αιώνα. Ανάμεσα στις τοιχογραφίες που διακρίνονται ακόμη περιλαμβάνονται σκηνές από το Δωδεκάορτο (δηλαδή τις δώδεκα σημαντικές γιορτές του έτους), διάφοροι άγιοι, συλλειτουργούντες ιεράρχες και η Δέηση.

Ο κοιμητηριακός ναός του Αγίου Ονουφρίου βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το χωριό Γέννα Αμαρίου. Φέρει τοιχογραφίες του 14ου αιώνα σε σχετικά καλή κατάσταση, ενώ το τέμπλο είναι πέτρινο. Η πρόσβαση γίνεται μέσω βατού τσιμεντόδρομου.