Κρήτη

Το έρημο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου (εορτ. 29 Αυγούστου) βρίσκεται στην περιοχή Σκουράς πάνω από την Ελούντα. Ο ναός είναι ανακαινισμένος μονόχωρος, καμαροσκέπαστος, μικρών διαστάσεων και δίπλα του υπάρχουν τα ερείπια από τα κελιά, δεξαμενή και ένα νεώτερο διώροφο κτίσμα του 19ου αιώνα με στάβλο στο ισόγειο. Η ίδρυση της μονής τοποθετείται πριν από το 1575, ενώ το 1617 έγινε μετόχι της μονής Αρετίου.

Σε μικρή απόσταση από τον οικισμό Καμάρι Μαλεβυζίου θα συναντήσουμε την πολύ παλιά αναπαλαιωμένη εκκλησία της Παναγίας, χτισμένη στην διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου σε μια περιοχή κατάφυτη από αμπέλια.

Στο ανατολικότερο σημείο του έρημου σήμερα οικισμού Ρούμα συναντάμε το ναό της Ζωοδόχου Πηγής που σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση και είναι πραγματικό στολίδι. Στο εσωτερικό του υπάρχει ενσωματωμένο στον τοίχο ένα από τα πιο επιβλητικά αρκοσόλια στην Κρήτη όπου μάλλον είναι θαμμένος ο κτήτορας του ναού.

Ο ναός της Παναγίας της Κρυονερίτισσας βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 1100μ στο όρος Κέδρος και υπάγεται στην ενορία των Βρυσών Αμαρίου. Παίρνει το όνομά της από κοντινή πηγή. Είναι μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός αφιερωμένος στη Ζωοδόχο Πηγή και φέρει εντυπωσιακές ανάγλυφες παραστάσεις στις πελεκημένες πέτρες της εισόδου.

Η μονή των Αγίων Αποστόλων βρίσκεται στη τοποθεσία που λειτουργεί σήμερα το οινοποιείο Στραταριδάκη. Το μοναστήρι, σήμερα ερειπωμένο, λειτούργησε ως μετόχι της μονής Σινά και κατά τη Γερμανική Κατοχή ανέπτυξε πλούσια αντιστασιακή δράση, κυρίως τροφοδοτώντας και υποστηρίζοντας την ομάδα ανταρτών του Μανώλη Μπαντουβά.

Ο ναός της Παναγίας στην Πετράιδα ή Πετράδια ήταν καθολικό μονής που λειτούργησε τον 16ο αιώνα, πιθανώς ως μετόχι της μονής Ασωμάτων, από τον μοναχό Θεόφιλο Βαρούχα. Το μόνο σωζόμενο στοιχείο για τη μονή βρίσκεται στο υπέρθυρο της εισόδου, όπου αναγράφεται η ημερομηνία του 1843 και το όνομα του μοναχού Ιωσήφ που ήταν ηγούμενος ως το 1860.

Ο Άγιος Δημήτριος ήταν μικρό μοναστήρι που λειτούργησε κοντά στον Άνω Κορνιά κατά την Ενετοκρατία. Σήμερα ο ναός έχει ανακαινιστεί, ενώ γύρω υπάρχουν ακόμη οικοδομήματα όπως φούρνος, ελαιοτριβείο, στάβλος κλπ.

Στον Καμπανό της επαρχίας Σελίνου συναντάμε μικρό και μονόχωρο ναό που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ονούφριο. Ο ναός εσωτερικά φέρει δείγματα τοιχογραφιών που ανάγονται στην εποχή της Ενετοκρατίας.