Φύση

Το φαράγγι του Κουδουμά ή Κόφινα ξεκινάει σε υψόμετρο περίπου 1000μ κοντά στη βάση της ψηλότερης κορυφής των Αστερουσίων, του Κόφινα και καταλήγει στην παραλία της Μονής Κουδουμά. Το αρχικό τμήμα του φαραγγιού απίστευτης ομορφιάς, που οι ντόπιοι ονομάζουν Καταρράκτη ή Καιάδα, είναι τεχνικό με 8 καταβάσεις, με τη μεγαλύτερη στα 90 μέτρα.

Η βόρεια πλευρά της χερσονήσου της Σπιναλόγκας στην τοποθεσία Αρμός (ακριβώς απέναντι από το νησί Καλυδών με το φρούριο της Σπιναλόγκας) είναι ένας ιδιαίτερος τόπος με παλιούς αγρούς με ξερολιθιές που παραμένει άγνωστος, γιατί δεν υπάρχουν δρόμοι. Στις παραλίες της βόρειας χερσονήσου αξίζει να φτάσετε με κανό ή ποδήλατο θαλάσσης από την Πλάκα.

Το Φαράγγι Κατσουνάκι βρίσκεται στην ξηροθερμική Ανατολική Κρήτη, ανατολικά του Ξηρόκαμπου. Ο ποταμός που περνάει μέσα από το φαράγγι καταλήγει στην παραλία Ποταμός του Ξερόκαμπου, δίπλα στην πανέμορφη αμμουδιά της Αλώνας. Η πεζοπορία μέσα στο φαράγγι είναι εύκολη και το τοπίο με τα ψηλά τοιχώματα πολύ άγριο. Μπορείτε να το περπατήσετε ανάποδα από την Αλώνα και να επιστρέψετε εκεί.

Στο Οροπέδιο της Ζίρου και ακριβώς δίπλα στον ομώνυμο οικισμό συναντάμε ένα πολύ μικρό υδροβιότοπο εκτάσεως μόλις μισού στρέμματος. Αυτή η μικρή λιμνούλα είναι εξαιρετικά σημαντική για την βιοποικιλότητα της ξηροθερμικής Ανατολικής Κρήτης, καθώς οποιαδήποτε πηγή γλυκού νερού είναι υπερπολύτιμη.

Το φαράγγι της Μαγγανίστρας ξεκινάει από τον έρημο οικισμό Πατεριανά και καταλήγει στις Λουσακιές μετά από πορεία 3 χλμ. Εκατέρωθεν υψώνονται οι κορφές της Κουβάρας και των Προφήτη Ηλία. Έχει νερό ως τις αρχές καλοκαιριού και η πορεία μέσα σε αυτό είναι μέτριας δυσκολίας.

Το σπήλαιο της Ινατίας Ειλειθυίας στον Τσούτσουρα θεωρείται από τα σπουδαιότερα λατρευτικά σπήλαια της αρχαιότητας, από τα πρωτογεωμετρικά χρόνια ως και τα πρωτοχριστιανικά (5ος αιώνας). Εδώ λατρευόταν η Ειλείθυια, κόρη του Δία και της Ήρας, που ήταν η θεά του τοκετού.

Το φαράγγι της Παναγιάς (γνωστό κι ως Καλάμι Ι) είναι παράλληλο με το Ξεροφάραγγο ή Καλάμι ΙΙ και παίρνει το όνομά του από την πρώην μονή της Παναγίας της Κεραλιμενιώτισσας που βρίσκεται στην έξοδό του.

Ο Ακουμιανός ποταμός είναι ο τρίτος σε μέγεθος και ποσότητα νερου της επαρχίας Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου (μετά τον Μέγα Ποταμό και τον Πλατύ ποταμό). Παίρνει το νερό του από δεκάδες πηγές από τις πλαγιές των βουνών Κέδρος και Ασιδέρωτας και έχει ροή νερού όλους τους μήνες του χρόνου, ιδιαίτερα στο πάνω μέρος του.