Ο Μακρύγιαλος βρίσκεται 58χλμ νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου και 23χλμ ανατολικά της Ιεράπετρας. Είναι ένα μεγάλο παραθαλάσσιο χωριό, το οποίο βρίσκεται κοντά στην έξοδο του καταπράσινου φαραγγιού των Πεύκων. Από ένα φτωχό λιμάνι της δεκαετίας του 1950, όταν δεν υπήρχε καθόλου οδικό δίκτυο στην περιοχή, ο Μακρυγιαλός έχει γνωρίσει μια έντονη ανάπτυξη και έχει γίνει ο μεγαλύτερος τουριστικός προορισμός της περιοχής. Ουσιαστικά αποτελείται από δύο οικισμούς, του Μακρυγιαλού και της Ανάληψης, οι οποίοι έχουν πλέον ενωθεί. Στο χωριό μπορείτε να βρείτε μεγάλα και μικρά ξενοδοχεία, ταβέρνες, εστιατόρια, bar και καφετέριες, super market, φούρνο, ΑΤΜ, ιατρείο και φαρμακείο.

Η κύρια παραλία του χωριού απλώνεται μπροστά από την Ανάληψη και έχει μήκος 1 χλμ. Ονομάζεται Μακρυγιαλός, αλλά δεν αποκλείεται να ακούσετε ντόπιους να την αποκαλούν Χάνι ή απλώς Μεγάλη Παραλία. Είναι μια στενή οργανωμένη πλαζ με λεπτή άμμο, περιτριγυρισμένη από πολλές καφετέριες, ταβέρνες, ενώ σε πολλά σημεία υπάρχουν μεγάλα αλμυρίκια.

Το φαράγγι των Πεύκων είναι ένα από τα ομορφότερα μικρά φαράγγια της Κρήτης, με καταπληκτικούς σχηματισμούς των πετρωμάτων του από την επίδραση των φυσικών δυνάμεων και έντονη βλάστηση. Το μήκος του είναι 4.5 km και η υψομετρική διαφορά εισόδου- εξόδου φτάνει τα 300m. Ξεκινάει νοτιότερα από το χωριό Πεύκοι και καταλήγει στον οικισμό Άσπρος ποταμός, 2km βόρια του Μακρύγιαλου.

Η Λαγούφα βρίσκεται ακριβώς μετά το ανατολικό άκρο της μεγάλης Παραλίας του Μακρύγιαλου, 59 χλμ νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου και 24 χλμ ανατολικά της Ιεράπετρας. Εδώ υπάρχουν δύο μικροί διπλανοί κόλποι με δύο καλά προστατευμένες παραλίες, που περιτριγυρίζονται από τα μεγάλα ξενοδοχεία της περιοχής.

Ο Καλαμοκανιάς βρίσκεται 57 χλμ νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου και 22 χλμ ανατολικά της Ιεράπετρας, στη δυτική πλευρά του Μακρυγιαλού. Βρίσκεται δυτικά του λόφου που υψώνεται πίσω από το λιμάνι της περιοχής.

Η εύφορη πεδιάδα και το απάνεμο λιμάνι του Μακρύγιαλου ήταν ιδανική τοποθεσία για την κατοίκηση τους, ήδη από τα Μινωικά χρόνια. Ένα από τα λείψανα του παρελθόντος είναι η Ρωμαϊκή έπαυλη που ήρθε στο φως στο Κατωβίγλι το 1977, πάνω από το σημερινό λιμάνι του Μακρύγιαλου, από τον αρχαιολόγο Ν. Παπαδάκη.

Η πολύ ήρεμη περιοχή του Μακρύγιαλου με τις πεδιάδες και την απάνεμη παραλία δε θα μπορούσε να αγνοηθεί από τους Μινωίτες, που άφησαν σημαντικά ίχνη κατοίκησης. Το κυριότερο εύρημα είναι μια αγροτική έπαυλη, μια μικρογραφία ανακτόρου, στην τοποθεσία Πλακάκια, που εντοπίστηκε το 1971 από τον Κώστα Δαβάρα.