Σπιζαετός

Ο σπιζαετός (επιστ. Hieraaetus fasciatus) ή σκαροβιτσίλα είναι ένα μεσαίου μεγέθους αρπακτικό, με άνοιγμα φτερών 145-165 εκ. και μήκος σώματος 55-60 εκ. Στην Κρήτη απαντάται συχνά, αν και έχει μειωθεί ο πληθυσμός του τα τελευταία χρόνια. Το σώμα αυτού του πουλιού είναι σκούρο στην πλάτη του και το κάτω μέρος του έχει λευκές ραβδώσεις που φτάνουν σε μια μακρυά, στενή και ευθεία ουρά. Τα έφηβα πουλιά είναι πορτοκαλί. Από απόσταση ο συνδυασμός του λευκού σώματός του και των σκούρων φτερών του είναι χαρακτηριστικός.

Παρά το μέγεθος του, ο όμορφος σπιζαετός είναι πολύ ισχυρός και μαχητικός. Διακρίνεται για την ταχύτητά του κατά την πτήση και συνηθίζει να κυνηγά σε ζευγάρια. Κυνηγάει μεσαίου μεγέθους πτηνά όπως φάσες, κοράκια, αγριοπερίστερα, πέρδικες καθώς και μικρά θηλαστικά, όπως νυφίτσες, λαγούς, ποντίκια και σπανιότερα με σαύρες.

Οι βουνίσιες περιοχές μεσαίου υψομέτρου είναι το ιδανικότερο περιβάλλον για αυτό το πουλί. Έτσι, στην Κρήτη συναντάται συχνότερα σε ζεστές και βραχώδεις περιοχές με φρύγανα και σπάνια πάνω από 1500 μέτρα υψόμετρο. Ένα τέτοιο μέρος είναι τα άγρια Αστερούσια Όρη.

Ο σπιζαετός φτιάχνει 1-6 κοντινές φωλιές σε απότομες πλαγιές βουνών, τις οποίες χρησιμοποιεί διαδοχικά. Οι αετοί γεννούν μια φορά το χρόνο από δύο αυγά, κατά τη διάρκεια των μηνών μεταξύ Φεβρουαρίου και Απριλίου.

Η όχληση στις περιοχές αναπαραγωγής από δραστηριότητες όπως διάνοιξη και χρήση δασικών δρόμων αποτελούν τους κυριότερους κινδύνους για τη διατήρηση του είδους. Επίσης, οι μονοκαλλιέργειες και η εκτεταμένη χρήση γεωργικών φαρμάκων, αλλά και η υπερθήρευση έχουν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό των πληθυσμών που αποτελούν λεία για το σπιζαετό.