Κρήτη

Ο ναός των Αγίων Παντελεήμονα και Δημητρίου βρίσκεται στον οικισμό Γαρίπας, κοντά στα Περιβόλια Κυδωνίας. Είναι δίκλιτος ναός που ανάγεται στην περίοδο της Ενετοκρατίας και έχει αναστηλωθεί. Το βόρειο κλίτος είναι αφιερωμένο στον Άγιο Παντελεήμονα και το νότιο στον Άγιο Δημήτριο. Εξωτερικά, το νότιο κλίτος φέρει 3 τυφλά αψιδώματα. 

Στο κεντρικότερο σημείο του γραφικού χωριού Λιθίνες της επαρχίας Σητείας βρίσκεται το Παλιό Σχολείο, που σήμερα λειτουργεί ως πνευματικό κέντρο. Λίγα μόλις μέτρα παραπέρα συναντάμε τον Βυζαντινό ναό του Αγίου Αθανασίου, που χρονολογείται στον 15ο αιώνα, αλλά δε διασώζει τοιχογραφίες.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στον ερειπωμένο οικισμό της Βόιλας, στην περιφέρεια του χωριού Αρμένοι Σητείας, πολύ κοντά στον επιβλητικό Ενετικό πύργο της Βόιλας. Ο ναός είναι δίκλιτος και περιλαμβάνει το αρχικό μονόχωρο ναό, σημερινό νότιο κλίτος, στο οποίο έγινε επέκταση προς τα δυτικά και προστέθηκε κλίτος στα βόρεια.

Σε μια κοιλάδα κατάφυτη από πορτοκαλιές νοτιοδυτικά του Φόδελε, στην περιοχή Δασούρα, βρίσκονται οι Τρεις Εκκλησιές. Πρόκειται για το ναό της Ευαγγελίστριας που σώζεται (ανακαινισμένος) και για κατάλοιπα κτιρίων λίγο παραδίπλα πνιγμένων στη βλάστηση που αποδίδονται στον Άγιο Γεώργιο και στον Άγιο Νικόλαο.

Ο ναός του Σωτήρα Χριστού βρίσκεται στην καταπράσινη τοποθεσία Μέσα Παντέλι ή Πάνω Παντέλι, στην περιφέρεια του χωριού Χανδράς Σητείας, και είναι αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος (6 Αυγούστου). Ο ναός χρονολογείται στον 14ο αιώνα και είναι αρκετά μεγάλος σε σχέση με άλλους σύγχρονους του ναούς στην επαρχία Σητείας.

Ο ναός του Σωτήρος Χριστού βρίσκεται στην τοποθεσία Πάνω Καρκάσα στην περιφέρεια του χωριού Ανατολή Ιεράπετρας. Ο ναός αποτέλεσε τμήμα της ερειπωμένης σήμερα Μονής Καρκασίων, τα κελιά της οποίας ίσως βρισκόντουσαν στα διπλανά κτίρια που αργότερα ανακατασκευάστηκαν σε κατοικίες.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι μονόχωρος καμαροσκέπαστος και στο εσωτερικό του φέρει καλά διατηρημένες τοιχογραφίες του 13ου και 14ου αιώνα. Ο ναός φαίνεται ότι λειτούργησε ως ξωμονάστηρο, όπως μαρτυρούν ερείπια από κτίσματα που πιθανότατα ήταν κελιά μοναχών.

Ο πρώιμος Βυζαντινός ναός του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτη βρίσκεται στο Χόνδρο της επαρχίας Βιάννου, στο σημείο όπου υπήρχε το παλιό κοιμητήριο του χωριού. Ο εξωτερικός χώρος έχει διαμορφωθεί σε όμορφο ευρύχωρο πάρκο.