Το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Μεγάλων Αποστάσεων Ε4 περιλαμβάνει ένα μεγάλο δίκτυο μονοπατιών με ιδιαίτερη πολιτιστική, φυσική και ιστορική αξία. Έχει σηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Περιπατητών και ενώνει την Κίσσαμο με τη Ζάκρο αφού διασχίσει όλους τους μεγάλους ορεινούς όγκους της Κρήτης (Λευκά Όρη, Κρυονερίτης, Βρύσινας, Κέντρος, Ψηλορείτης, Γιούχτας, Δίκτη, Θρυπτή) με μερικές διακλαδώσεις. Οι πεζοπόροι έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν τη τεράστια ποικιλομορφία της Κρήτης. Εκτός από το Ε4 βέβαια, υπάρχουν πολλά ακόμη υπέροχα μονοπάτια που προσφέρουν μεγάλες συγκινήσεις.
Τα χρώματα του Ε4 είναι κίτρινο και μαύρο.
Φαράγγι Μούνδρου 
Το Μουνδριανό φαράγγι στην περιοχή της Αργυρούπολης οριοθετείται στα ανατολικά από το ύψωμα της Βίγλας (υψόμετρο 567μ) και στα δυτικά από το λόφο της Νησιανής, όπου υπάρχει ο έρημος οικισμός Νησί. Δυτικά της Νησιανής σχηματίζεται το δεύτερο φαράγγιτ ης περιοχής, το Βιλανδρέδο ή Κολλητά.
Η περιοχή του Μούνδρου φιλοξενεί δύο διαφορετικά μονοπάτια που είναι τμήματα του Ε4 ευρωπαϊκό μονοπάτι. Το ένα κατευθύνεται προς τα ανατολικά και διασχίζοντας της Νύφης τα Ποτάμια φτάνει στο χωριό Αγκουσελιανά. Ολόκληρη η διαδρομή είναι μέσω χωματόδρομων και άσφαλτου και είναι μια ιδανική επιλογή για ποδηλασία.
Αυτή η διαδρομή ξεκινάει από τα Αγκουσελιανά, έρχεται βόρεια των χωριών Κατσογρίδα και Ατσιπάδες, περνά μέσα από την Κοξαρέ, συναντά την άνω είσοδο του Κουρταλιώτικου φαραγγιού, διασχίζει τα Μιξόρρουμα και τα Δαριβιανά και τερματίζει στο Σπήλι. Είναι πολύ εύκολη, δεδομένου ότι είναι ως επί το πλείστον σε ασφαλτοστρωμένο δρόμο ή καλό χωματόδρομο.
Αυτό το τμήμα του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 ξεκινά από το Σπήλι και ανεβαίνει στην κορυφή του κακοτράχαλου ορεινού όγκου του Κέδρους. Το Κέδρος, παρά το γεγονός ότι είναι αρκετά χαμηλό (η κορυφή είναι στα 1776μ) είναι μία από τις πιο κουραστικές περιοχές για να περπατήσετε στην Κρήτη, λόγω της μεγάλης κλίσης και επειδή είναι γεμάτος αιχμηρά βράχια και απότομους γκρεμούς. Η σήμανση της διαδρομής με τα τυπικά κιτρινόμαυρα σημάδια του Ε4 είναι αρκετά επαρκής.
Από το Γερακάρι το μονοπάτι Ε4 συνεχίζει για Ελένες και στη συνέχεια κατηφορίζει στο Αμάρι. Αφου περάσει τα χωριά Οψιγιάς, Πετροχώρι, Βιζάρι και Φουρφουράς, ανηφορίζει στον Ψηλορείτη για να φτάσει το ορειβατικό καταφύγιο Τουμπωτός Πρίνος. Η διαδρομή περνά μέσα από ένα κατάφυτο και τραχύ τοπίο, κυρίως με πρίνους.
Αυτή η διαδρομή προσφέρει μερικές ωραίες εικόνες προς την εύφορη ενδοχώρα του Ρεθύμνου. Η διαδρομή ξεκινάει από τον Άγιο Κωνσταντίνο, διασχίζει τον Καλονύχτη και το Άνω Βαλσαμόνερο, πριν φτάσει στο Μονοπάρι. Μετά περνάει στον Κάστελλο και καταλήγει στην υστερομινωική νεκρόπολη των Αρμένων.
Αυτό το τμήμα του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 συνδέει τους Αρμένους με το Αρκάδι, με κυριότερα μέρη που θα δείτε να είναι το Μινωικό ιερό κορυφής του Βρύσινα, η κοιλάδα του φράγματος των Ποταμών, το Πρασσανό φαράγγι και η ιστορική Μονή Αρκαδίου. Λόγω του ότι είναι αρκετά μεγάλη διαδρομή, μπορείτε να τη χωρίσετε σε δύο μέρη (Αρμένοι - Πρασσές και Πρασσές - Αρκάδι) ή να εξερευνήσετε το μεγαλύτερό της μέρος με αυτοκίνητο.
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 ξεκινά από το ιστορικό μοναστήρι του Αρκαδίου, κατευθύνεται στην αρχαία πόλη της Ελεύθερνας και στη συνέχεια τερματίζει στο χωριό Μαργαρίτες. Τα κυριότερα σημεία της διαδρομής περιλαμβάνουν τη μονή Αρκαδίου, την αρχαία νεκρόπολη και τις Ρωμαϊκές δεξαμενές στην Ελεύθερνα και τα πετρόκτιστα σπίτια της Μαργαρίτες.
Το τμήμα του μονοπατιού Ε4 που ξεκινά από τις Μαργαρίτες και τελειώνει στο Χουμέρι διέρχεται κυρίως κατά μήκος του κεντρικού δρόμου που συνδέει τα χωριά της περιοχής (Πηγουνιανά, Ορθές, Καλανδαρέ, Καλαμάς, Πασαλίτες). Τα κυριότερα σημεία της διαδρομής περιλαμβάνουν το κεραμικό κέντρο του χωριού Μαργαρίτες, τα καλοδιατηρημένα δείγματα της Κρητικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και ορισμένες σημαντικές Βυζαντινές εκκλησίες.
Ξεκινώντας από το Χουμέρι, το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 φτάνει στο Γαράζο, αφού περάσει πριν από τα χωριά Άγιος Σύλλας και Δαφνέδες. Η διαδρομή προσφέρει ωραίες εικόνες από τους ελαιώνες της επαρχίας Μυλοποτάμου, τον Γεροπόταμο και την όμορφη πλατεία στο Γαράζο, αλλά το ωραιότερο σημείο είναι οι Μούσες, το έρημο σήμερα χωριό των μυλωνάδων.
Αυτό το τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 ξεκινάει από το Γαράζο, περνάει στα Ζωνιανά μέσα από το ποταμό Οάξη, ο οποίος είναι η επέκταση του φαραγγιού των Ζωνιανών. Στη συνέχεια καταλήγει στα Ανώγεια μέσω του ασφαλτοστρωμένου δρόμου. Στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής συναντάμε το τυπικό κρητικό τοπίο, με ελαιώνες, τραχιά ασβεστολιθικά πετρώματα και χαμηλή βλάστηση.
Αυτό το τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 ξεκινάει από τα Ανώγεια, περνάει στην αρχαία Ζώμινθο και τελειώνει στο οροπέδιο της Νίδας. Λόγω του ότι είναι αρκετά μεγάλη, συνηθίζεται να χωρίζεται σε δύο μέρη (Ανώγεια - Ζώμινθος και Ζώμινθος - Νίδα). Η διαδρομή προσφέρει εικόνες από την τυπική βραχώδη γεωμορφολογία της οροσειράς του Ψηλορείτη. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα συναντήσετε χιόνι.
Αυτή είναι μια από τις πιο δημοφιλείς και καλύτερα σηματοδοτημένες διαδρομές του Ε4 στην Κρήτη που έχει ως αποκορύφωμα την κατάκτηση της ψηλότερης κορυφής του νησιού, τον Τίμιο Σταυρό στα 2456μ. Η πορεία προσφέρει εκπληκτική θέα σχεδόν σε ολόκληρο το νησί, καθώς όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή μπορούμε να δούμε ακόμα και το νησί της Γαύδου. Ως το τέλος της άνοιξης συνήθως συναντάμε χιόνια.
Αυτό το μονοπάτι κατηφορίζει από το οροπέδιο της Νίδας στο χωριό Καμάρες, μέσω του οροπεδίου Ακώλυτα και έχει σήμανση με κόκκινα σημάδια. Η διαδρομή προσφέρει καταπληκτική θέα προς την πεδιάδα της Μεσσαράς και στα highlights της ανήκουν, εκτός από την εκπληκτική θέα, το ιστορικό σπήλαιο των Καμαρών και η πορεία μέσα σε ένα πανέμορφο πρινοδάσος.
Το μονοπάτι Ε4 που συνδέει τις Καμάρες με το Ζαρό έχει σηματοδοτηθεί κυρίως με κόκκινα σημάδια και το μεγαλύτερο του μέρος διέρχεται μέσα από δρόμους. Η διαδρομή προσφέρει ωραία θέα στις νότιες πλαγιές του Ψηλορείτη, ενώ περνάει από μερικά ιστορικά χωριά. Λόγω του ότι είναι πολύ εύκολη, μπορείτε να την συνδυάσετε με ποδηλασία ή ακόμα και με το αυτοκίνητο.
Αυτό το τμήμα του πεζοπορικού μονοπατιού Ε4 συνδέει το οροπέδιο της Νίδας με την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, στην καρδιά του δάσους του Ρούβα. Προσφέρει καταπληκτική θέα στο μεγαλύτερο πρινοδάσος στην Κρήτη και συνδυάζεται συνήθως με την κατάβαση του φαραγγιού του Γάφαρη (ή Ρούβα), που επίσης αποτελεί τμήμα του Ε4. Το φαράγγι αυτό είναι το σημαντικότερο στο νομό Ηρακλείου.
Το φαράγγι του Αγίου Νικολάου, του Γάφαρη ή του Ρούβα, ορίζεται από τις κορυφές Αμπελάκια στα ανατολικά και Σαμάρι στα δυτικά. Πρόκειται για το σημαντικότερο φαράγγι του Ψηλορείτη και της κεντρικής Κρήτης και πήρε το όνομα του από το ομώνυμο Βυζαντινό εκκλησάκι στη νότια είσοδο του.
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 συνδέει τον πυρήνα του Δάσους του Ρούβα με τις ανατολικές περιοχές του Ψηλορείτη και δίνει τη θέση του στην επόμενη διαδρομή που διασχίζει τις εύφορες πεδιάδες του νομού Ηρακλείου. Είναι αρκετά κουραστικό, καθώς ανεβαίνει από υψόμετρο 950μ στα 1779m και στη συνέχεια κατεβαίνει στα 490m. Η διαδρομή προσφέρει ωραίες εικόνες από πρινοδάση, τις γυμνές κορφές του Ανατολικού Ψηλορείτη και, ίσως, μια ωραία διαμονή στο καταφύγιο του Πρίνου.
Αυτό το τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 είναι αρκετά εύκολο και προσφέρει μερικές ωραίες εικόνες από τις εύφορες κοιλάδες και τους αμπελώνες του νομού Ηρακλείου. Η διαδρομή ξεκινάει από τους Άνω Ασίτες και περνάει αρχικά από το σπηλαιώδη ναό του Αγίου Αντωνίου και καταλήγει στον Προφήτη Ηλία..
Αυτό το τμήμα του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 συνδέει τον Προφήτη Ηλία με τις Αρχάνες, αφού παρακάμψει τον ορεινό όγκο του Γιούχτα. Είναι πολύ εύκολη και ιδανική ειδικά για ποδηλασία. Η διαδρομή προσφέρει όμορφη θέα στην κοιλάδα με τους αμπελώνες που σχηματίζεται μεταξύ του Γιούχτα και του Προφήτη Ηλία και στους απότομους γκρεμούς του Γιούχτα.
