Φαράγγι Ψωράρης
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά και μεγαλύτερα σε μήκος φαράγγια όλης της Κρήτης είναι το φαράγγι με το κακόηχο όνομα Ψωράρης ή Ψωριάρης. Βρίσκεται στην οροσειρά της Δίκτης πάνω από το χωριό Ξενιάκος Ηρακλείου και η αρχή του είναι στο οροπέδιο Παράσυρτα. Στα Παράσυρτα μας οδηγούν τρεις διαφορετικοί ορεινοί δρόμοι και οι τρεις μοναδικής ομορφιάς. Από το χωριό Καμινάκι στο οροπέδιο Λασιθίου, από το Γεράκι Πεδιάδος και από το Κατωφύγι Βιάννου. Τα νερά που συγκεντρώνει το οροπέδιο από τα χιόνια που λιώνουν βρίσκουν διέξοδο για εκατομμύρια χρόνια τώρα στα ασβεστολιθικά πετρώματα σκάβοντας τα και δημιουργώντας ένα τόσο εντυπωσιακό φαράγγι. Ο Ψωράρης έχει την έξοδο του στον κάμπο της Εμπάρου και αφού περάσει δυτικά από το χωριό Ξενιάκος, ενώνεται με το χείμαρρο Εργανίτη ή Κουρκουζάνη, δημιουργώντας τον παραπόταμο του Αναποδάρη, το Μπαρίτη.
Τα τοιχώματα του φαραγγιού αποτελούνται από κάθετους γκρεμούς μέχρι και 400 μέτρα ύψος, σχηματίζοντας ένα απίστευτο και αδιαπέραστο λούκι στο πρόσωπο της Κρητικής γης. Στο εσωτερικό του έχει δάσος από πρίνους και σφεντάμια ενώ το τελευταίο κομμάτι στην έξοδό του έχει πλατάνια. Μέσα στο φαράγγι του Ψωράρη υπάρχει σπηλαιοβάραθρο ανεξερεύνητο που από τους ντόπιους ονομάζεται Ξεπατωμένη και συνδέεται με την τοπική ιστορία αλλά και θρύλους της περιοχής. Οι φέτες που δημιουργεί ο πλακώδης ασβεστόλιθος είναι από τις πιο εντυπωσιακές σε όλη την Κρήτη ενώ στο μεσαίο του κομμάτι έχουν ένα μοναδικό μωβ χρώμα. Παρά το ότι είναι ένα τόσο εντυπωσιακό μέρος παραμένει παντελώς άγνωστο σε όλους και οι καταβάσεις που έχουν γίνει μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού. Ο βασικός λόγος είναι ότι παραμένει καλά κρυμμένο και είναι μακριά από τις τουριστικές διαδρομές. Η διάσχισή του είναι δυνατή μόνο με τη χρήση σχοινιού και δημιουργεί 6 καταβάσεις πολύ όμορφες και όχι ιδιαίτερα δύσκολες ενώ μετά ακολουθεί αρκετό περπάτημα σε ομαλή κοίτη μέχρι την έξοδο. Συνολικά χρειάζονται 4 ώρες για τη διάσχιση του η οποία είναι δυνατή όλες τις εποχές του χρόνου.
Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης
