Η Κρήτη χαρακτηρίζεται από μια εξαιρετική ποικιλομορφία ζωντανών οργανισμών. Αν και απομονωμένη, συγκεντρώνει έναν πολύ μεγάλο αριθμό ειδών χλωρίδας. Η καλύτερη περίοδος για να τη γνωρίσει κάποιος, είναι στο απόγειό της, την άνοιξη.
Στην Κρήτη έχουν ως τώρα καταγραφεί περίπου 1700 είδη φυτών, με πολλά από αυτά να είναι ενδημικά. Σε κάποιες απομονωμένες περιοχές του νησιού, όπως τα Λευκά Όρη και κάποιες νησίδες, ζουν πολλά στενοενδημικά είδη και υποείδη φυτών, δηλαδή φυτά που εντοπίζονται μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή. Κάθε χρόνο, τα σπάνια είδη φυτών «προσκαλούν» βοτανολόγους από όλες τις γωνιές του πλανήτη, για να τα μελετήσουν. Ανάμεσά τους εντυπωσιάζουν οι ενδημικές ορχιδέες, ενώ εξαιρετικά τοπία με διάφορα ενδημικά είδη τουλίπας δημιουργούνται στα Λευκά Όρη, στη Δίκτη, στη χερσόνησο της Γραμβούσας και στο μικρό βοτανικό παράδεισο του Γιους Κάμπου στο Ρέθυμνο.
Επίσης, η Κρήτη φημίζεται για τα αρωματικά φυτά και βότανα που φυτρώνουν παντού στα βουνά, τις καλλιεργούμενες εκτάσεις και τις παραθαλάσσιες περιοχές. Αρκετά από αυτά είναι ενδημικά και είναι γνωστά από την αρχαιότητα για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες.
Ενδεικτικό στοιχείο για την ποικιλία των ειδών που διαθέτει είναι ότι η χλωρίδα της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία είναι 40 φορές μεγαλύτερη σε έκταση από την Κρήτη, περιέχει σχεδόν τον ίδιο αριθμό ειδών.
Μία από τις πιο έντονες μυρωδιές από λουλούδια που υπάρχει στα Κρητικά άνθη εκείνη από τα περίφημα μανουσάκια. Τα μανουσάκια παλιότερα κατά τους χειμερινούς μήνες κοσμούσαν τα ανθοδοχεία πολλών σπιτιών στα χωριά αλλά και στις πόλεις της Κρήτης αφού πολλοί τα συνέλεγαν και στη συνέχεια τα πουλούσαν σε μάτσα στις πόλεις. Στην Κρήτη έχουμε 2-3 από τα 6 συνολικά είδη νάρκισσου που φύονται στην Ελλάδα τα μανουσάκια ή μανούσα όπως αποκαλούνται σε κάποιες περιοχές.
Οι ανεμώνες (Anemone coronaria L) είναι από τα πιο όμορφα λουλούδια που κοσμούν την φύση της Κρήτης. Πρόκειται για ετήσια φυτά που μπορεί να φτάσουν σε ύψος μέχρι και τα 45 εκατοστά και κάνουν ένα μονάχα άνθος ανά άτομο. Το όνομά τους το οφείλουν στον άνεμο που όπως πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες ασκούσε πάνω τους ερωτική επιρροή και τις έκανε να ανθίζουν. Οι Κρητικοί τις περισσότερες φορές τις αποκαλούν παπαρούνες ενώ στην πραγματικότητα παπαρούνες είναι μονάχα οι βρώσιμες κουτσουνάδες (Papaver rhoeas L).
Οι Μαχαιρίδες είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά λουλούδια που στολίζουν την όψιμη άνοιξη τους αγρούς της Κρήτης. Το επιστημονικό όνομά τους είναι Gladiolus italicus που σημαίνει Γλαδίολος ο Ιταλικός. Παρότι Ιταλικός πέρα από την Ιταλία βγαίνει σε αφθονία σε ολόκληρη την Νότια Ευρώπη και κυρίως στον χώρο της Μεσογείου. Το όνομα Μαχαιρίδα που του έχουν δώσει οι Κρητικοί οφείλεται στα μοβ και ροζ άνθη του που είναι μακρουλά και κοφτά σαν μαχαίρια.
Ο άρτηκας (ferula communis) έχει μια εξέχουσα θέση στην Ελληνική μυθολογία και σύμφωνα με αυτήν το φυτό αυτό χρησιμοποίησε ο Προμηθέας για να μεταφέρει στους θνητούς τη φωτιά που έκλεψε από τους θεούς. Ο λόγος είναι ότι το εσωτερικό του χοντρού κορμού του άρτηκα αποτελείται από ένα υλικό μαλακό και εύφλεκτο σα φελιζόλ που αν το ανάψουμε σιγοκαίει εσωτερικά και διαρκεί αρκετή ώρα αποτελώντας μια φυσική δάδα.
Το φθινόπωρο η γη της Κρήτης πριν ακόμα πέσουν οι πρώτες βροχές στο χώμα στολίζεται με διάφορα λουλούδια που ανθίζουν κυριολεκτικά στην ξερή από το καλοκαίρι γη προμηνύοντας την ανάσταση της γης που θα ακολουθήσει. Η οικογένεια των Κολχικών είναι από αυτές που ανθίζουν το φθινόπωρο και στολίζουν την ξερή γη.