Ναός Παναγίας στη Λαμπηνή
Ο ναός της Παναγίας στη Λαμπηνή ή Λαμπινή είναι τετράστυλος σταυροειδής ναός (11ος-12ος αιώνας) με τρούλο που στηρίζεται σε τέσσερις πεσσούς και με προεξέχουσες τις πλάγιες κεραίες και εντυπωσιακό καμπαναριό. Ο επιβλητικός ναός λειτούργησε πιθανόν ως Επισκοπή Λάμπης, με την οποία συνδέεται το όνομά της. Μάλιστα το 1950 βρέθηκε στην κόγχη του ιερού η τοιχογραφία της Παναγίας της Πλατυτέρας με την ονομασία ΛΑΜΠΗΝΗ.
Οι εσωτερικοί τοίχοι φέρουν τοιχογραφίες σε τρία (ή και τέσσερα) στρώματα. Το πρώτο στρώμα εντάσσεται στην Κομνήνεια τέχνη και χρονολογείται στα τέλη του 12ου αιώνα και έχει υποστεί φθορές από το σφυροκόπημα για την καλύτερη πρόσδεση του επόμενου στρώματος. Σε αυτό το στρώμα ανήκουν παραστάσεις στο ιερό βήμα και στο βορειοδυτικό γωνιαίο διαμέρισμα με παραστάσεις ιεραρχών και αγγέλων στο τεταρτοσφαίριο και την Κοίμηση της Παναγίας και τον Άγιο Νικόλαο στο βόρειο τοίχο. Το δεύτερο στρώμα των μέσων του 13ου αιώνα εντοπίζεται στη δυτική πλευρά του ναού. Το τρίτο στρώμα, που χρονολογείται στις αρχές του 14ου αιώνα καλύπτει κυρίως τα προηγούμενα και περιλαμβάνει σκηνές του μαριολογικού και του χριστολογικού κύκλου και τη Δευτέρα Παρουσία. Ο κτήτορας Ιωάννης Καψόδασης αναπαρίσταται με επιγραφή του 1301. Το τελευταίο στρώμα περιλαμβάνει κυρίως μερικές σκηνές του μαριολογικού κύκλου και τον Άγιο Ευστάθιο και ανάγεται στο πρώτο μισό του 15ου αιώνα.
Στην εκκλησία γράφτηκε μια θλιβερή σελίδα της Κρητικής Ιστορίας στις 20 Ιανουαρίου 1829, κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας. Οι Οθωμανοί ζήτησαν από τους πιστούς να παραδοθούν, αλλά αυτοί αντιστάθηκαν. Τότε έκαψαν την πόρτα, εισέβαλλαν στην Εκκλησία, έσφαξαν όλους τους άντρες και στη συνέχεια τους έκαψαν. Οι γυναίκες μεταφέρθηκαν στο Ρέθυμνο και πουλήθηκαν ως σκλάβες.
